sobota, grudzień 07, 2024

Spis treści

Niedaleko Młynnego był jeden dworek większy w Ło­sosinie górnej i jeden dworek mały w Koszarach.

Dworek pierwszy z Kisielówką (która była dawniej własnością Grzegorza Szwabe) stanowił własność Marcelego Pieniążka (syna Jana), ożenionego z Julją Wielogłowską. — l.w.h. 684.

Marcelowie Pieniążkowie mieli następujące dzieci: pp. Marję, z którą ożenił się p. Leonard Walter; Jana, który poślubił p. Annę Zielińską, córkę Eugenjusza Zielińskiego z Klęczan; Helenę, która w panieństwie umarła; Józefę, którą pojął za żonę Kwolewski, a po jego śmierci p. Tarsiński i Władysławę, która wyszła za mąż za Furmankiewicza, a gdy ten umarł, za p. Nowińskiego. Majętność ta jest sparcelowana. Drugi dworek w Koszarach z folwarczkiem Bałazówką był własnością Florjana Pieniążka—po jego śmier­ci dworek ten odziedziczyła Julja z Wielogłowskich Pieniążkowa, żona Marcelego Pieniążka—l.w.h. 696.

I ten dworek jest sparcelowany. Najstarszy wpis hi­poteczny na karcie B. (własności), odnoszący się do dwor­ku na Koszarach, jest następujęcy: Na mocy ustępstwa przez Marję z Dunikowskich Pieniążkową (córkę Józefa Du­nikowskiego, a siostrę Pantaleona Dunikowskiego z Wojakowej), dnia 20-V 1824 zeznanego, dekretu dziedzictwa po śp. Janie Odrowążu Pieniążku przez c. k. sąd szlachecki w Tarnowie z dnia 9-XII 1847 L. 16468 wydanego i trans­akcji, między spadkobiercami dnia 6-VI 1846 zawartej, dzieci zmarłego Jana Pieniążka i Marji z Dunikowskich Pieniąźkowej jako to: Konstanty Pieniążek, Bonawentura Pie­niążek, Florjan Pieniążek, Paulina z Pieniążków Marynowska, Sabina z Pieniążków Bilińska, Zenonja z Pieniążków Niwicka i Marceli Pieniążek za właścicieli dóbr Koszary z Bałazówką w równych częściach się intabuluje.

Jan Pieniążek, właściciel późniejszy i dworku w Łososi­nie górnej i dworku w Koszarach, człowiek bezdzietny, roz­począł parcelować te obie posiadłości, między innemi sprze­dał folwark zwany „Bałazówką” (o śp. ks. Browarnym jest wzmianka w moich wspomnieniach Limanowskich i Starosądeckich). Wieść niesie, że za stara­niem Julji z Wielogłowskich Pieniążkowej, żony Marcelego, władze kościelne zezwoliły na zaprowadzenie odpustu w ko­ściele w Łososinie górnej dnia 15 sierpnia każdego roku.

Dopóki żyła Julja Pieniążkową, bardzo nabożna matrona, w odpusty podejmowano we dworku Łososińskim wszyst­kich księży, na odpust, zwany szlacheckim, przybyłych, śnia­daniami, obiadem i wieczerzą.

Po śmierci Julji Pieniążkowej odpust ten sprawiał miej­scowy proboszcz Maciej Browarny (o śp. ks. Browarnym jest wzmianka w moich wspomnieniach Limanowskich i Starosądeckich.),  zmarły 19-VIII 1892 (urodzony w r. 1811). Marceli Pieniążek posiadał puchar, do którego wlewano wino z dwóch butelek, a mianowicie: z je­dnej w środek, a z drugiej na przykrywkę.

Goście, którzy zjeżdżali się do dworku na imieniny państwa Pieniążków, musieli duszkiem wypić wino z tego pucharu za ich zdrowie, a także i na odjezdnem (strzemienne). Koło dworku istniał staw, w którym hodowano ładne karpie; trzymano się tu ściśle zasady »post rybes, vinum bi-bes«. W tęj stronie były jeszcze inne dwory i dworki i tak:

W Makowicy istniał jeden dworek, stanowiący wła­sność małżonków Kajetana i Cecylji z Głębockich Sucharkiewiczów, nabyli go 16-1V 1842 od Wiktorji z Grotowskich Dzięciołowskiej.—l. w.h. 651.

Kajetanowie Sucharkiewiczowie zostawili następujące dzieci: pp. Felicjanę zamężną Sopińską; Emilję zamężną l-o Kochankiewiczową, 2-o Tworzyłłową; Domicelę zamężną Pławecką; Hilarego; Marję zamężną Klefeldową i Jana. Dworek ten kupiło towarzystwo ochrony własności ziemskiej w Li­manowej i sparcelowało.

 

W Piekiełku był jeden dworek, stanowił własność Marji z Dunikowskich Germanowej (córki Antoniego a brata Pantaleona Dunikowskiego z Wojakowej); kupiła go od swe­go ojca Antoniego Dunikowskiego, wdowca po Udrańskiej, dnia 24-V 1865; wpierw dworek ten był własnością Józefa Dunikowskiego, który go sprzedał 25-VI 1826 Antoniemu Dunikowskiemu.—l.w.h. 721. Marja z Dunikowskich Germa­nowa była żoną Karola Germana, ojca p. Dr. Ludomiła Germana (dzisiejszego wiceprezesa Koła Polskiego w Wiedniu) ożenionego z panną Dizius z Jarosławia.

 

W Rupniowie istniał jeden dwór, stanowiący wła­sność śp. Antoniego Meisnera, a następnie p. Feliksa Meinsnera syna, ożenionego z p. Malczewską, córką art. malarza.— l.w.h. 653. Dwór ten jest sparcelowany.

 

W Stróży był także dworek — własność Wincentego Struszkiewicza (Miał jednego syna Zygmunta, ożenionego z p. Anną Młodecką z Jasienny i był rodzonym bratem Januarego z Mszany dolnej) (1846)—l.w.h. 583. — I ta posiadłość już dzi­siaj sparcelowana.

 

W Słupki miał dwór Aleksander Dydyński, który ma tylko jednego syna Gustawa. Tu nie zaszła żadna zmiana.— l.w.h. 349.

 

W Laskowej istniał dwór, był własnością Aleksandra Skrzyńskiego (1846)—właścicielem tego majątku jest obecnie p. Konrad Żóchowski (syn Edmunda Brodzie Żóchowskiego i Marji Żóchowskiej), ożeniony z p. Marją Niewiadomską, siostrą p. Marjana Niewiadomskiego z Młynnego wyżnego — l.w.h. 690.

Edmundowie Żóchowscy mieli następujące dzieci: pp. Jadwigę zamężną Michałowską; Martę zamężną Kołacz­kowską; Marję zamężną l-o Trybulcową, 2-o Hincingerową; Konrada; Jana, który się ożenił z p. Marją Gorczyńską; Wilhelma, który poślubił wdowę p. Paulinę Wierzańską a wreszcie Maksymiljana, który w stanie wolnym umarł 8-lV 1896 (urodzony był 12-VII 1846) Edmund Żóchowski umarł 30 X 1883 w 64 roku życia; żona zaś jego Marja 22-V 1908 wieku lat 84. Ciała Edmundów Zóchowskich i Maksy­miljana spoczywają na cmentarzu nowym w Łososinie gór­nej w grobowcu rodzinnym.

 

W Jodłowniku (rządcą we dworze jodłownickim jest Stanisław Łupkowski, o jego nieżyczliwej działalności dla obszaru dworskiego w Mordarce w charakterze delegata gal. Towarzystwa łowieckiego będzie mowa we Wspomnieniach z Mordarki, które później wydam) istniał jeden dwór, stano­wiący własność Konstantego i Marji z Kirchnerów małżon­ków Romerów (1846). l.w.h. 343. Michał i Ludwik Romerowie byli rodzonymi braćmi Konstantego Romera. Konstantowie Romerowie mieli następujące dzieci:

D-ra Gustawa (mieszkał jakiś czas w Zabełczu), któ­ry ożenił się z Bronisławą Wyszkowską, a po jej śmierci z p. Jadwigą Larocką, Gustaw Romer był prezesem rady powiatowej w Nowym Sączu, posłem na Sejm Krajowy, a w końcu dyrektorem Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Kra­kowie; p. Tadeusza, byłego prezesa rady powiatowej w Limanowej; Marję, z którą ożenił się p. Aleksander Dydyński ze Słupia; p. Adama, który poślubił p. Marję Li­tyńską z Wierzbicy nad Rawą ruską i Stefana, który pojął za żonę p. Zofję Młodecką z Królestwa Polskiego. Dzieci małoletnie Stefana Romera, pp. Alexander Gustaw dwojga imion, Konstanty, Janina i Zofja są obecnie współwłaścicie­lami dworu w Jodłowniku.

W Skrzydlnej był jeden dwór, stanowiący własność p. Zygmunta Pruszyńskiego (1846) 1. w. h. 337. Dobra te są w znacznej części sparcelowane. — Pozo­stałą resztę zakupił galicyjski bank ziemski w Łańcucie.

Zygmunt Pruszyński ożenił się z p. Felicją hr. Bo­browską i miał cztery córki a mianowicie: Honorynę, którą poślubił Ludwik hr. Dębicki; Wandę, która wstą­piła do zakonu sióstr Felicjanek i tam zmarła; Olgę, która wyszła za mąż za p. Józefa Brykczyńskiego i Marję, z którą ożenił się p. Dunin, właściciel dóbr Głębowic. Zygmunt Pru­szyński był także właścicielem wsi Łazany koło Wieliczki i jednej kamienicy w Krakowie przy ulicy Florjańskiej, w któ­rej mieszkała jego matka Joanna. Zygmunt Pruszyński był pierwszym pocztmistrzem w Skrzydlnej, zmarł w wielkim nie­dostatku.

Pani Felicja Pruszyńska była właścicielką wsi Łęki koło Tarnowa, tudzież dóbr Swięcany koło Biecza, które odziedzi­czyła po swoim wuju hr. Bobrowskim. — W tych ostatnich dobrach mieszkała razem z pp. Józetostwem Brykczyńskimi

 

W gminie Mszanie dolnej był jeden dwór — doń należały grunta położone w Mszanie górnej i stanowił wła­sność Januarego Struszkiewicza, a następnie jego najstarszego syna p. Władysława — 1. w. h. 540 i 632. January Struszkiewicz był ożeniony z panną Udrańską i miał następujące dzieci: pp. Władysława, który ożenił się ze Stadnicką z Tymowy, a po jej śmierci poślubił p. Dobrzyńską z Jodłowej; Ludomira, który pojął za żonę p. Rogalską; Michała, który się ożenił z Horoszkiewiczówną, a gdy ta umarła poślubił wdowę po Władysławie Zielińskim z Klęczan p. Wiktorję z Gebhardtów; Bolesławę, która wyszła za mąż za p. Rubenbauera; Józefę, którą poślubił p. Bolesław Długoszewski z Bobowej i Stanisławę niezwykłej urody, któ­rą poślubił Korytowski ze Znamirowic.